Boeken Filter: feminisme close

Een echtscheidingsadvocaat met een eigen praktijk, een doktersvrouw die zich inzet voor ongehuwde moeders en een journalist met een agenda. Corry Tendeloo, Charlotte Polak-Rosenberg en Willemijn Posthumus-van der Goot zijn totaal verschillende vrouwen, maar alle drie overtuigd feminist. Medio jaren dertig vinden ze elkaar op de barricaden in hun strijd voor gelijke rechten in het oerconservatieve Nederland. Ze voeren slimme campagnes en winnen geleidelijk aan invloed.

Eind jaren dertig weten ze zelfs de regering een halt toe te roepen als deze gehuwde vrouwen een arbeidsverbod wil opleggen. Maar dan breekt de oorlog uit en lijken al hun inspanningen vergeefs te zijn geweest.

Is het feminisme een denkrichting, een levenshouding, een emancipatiebeweging, een tegencultuur, of alles tegelijk? In dit Elementair Deeltje beschrijft historica Els Kloek de lange geschiedenis van verzet tegen de ondergeschikte positie van vrouwen, in Nederland en daarbuiten.
Van de middeleeuwse ‘strijd om de broek’ tot de ‘querelle des femmes’ en de ‘vrouwenquaestie’. En van de suffragettes en Dolle Mina’s tot intersectionaliteit en MeToo.

Een geschiedenis die voert langs verhalen, ideeën, pamfletten, organisaties, demonstraties en parlementaire moties. En vrouwen: van Mary Wollstonecraft en Betje Wolff tot Simone de Beauvoir en Joke Smit.

In dit felle betoog voor een kritischer feminisme en tegen identiteitsdenken maakt topbiografe Jolande Withuis een rondgang langs onderwerpen als de biografie, borstkanker, geheim agenten, vrouwenvoetbal en werklust, en langs eigenzinnige vrouwen als Simone de Beauvoir, Jeanne Bieruma Oosting, Carry van Bruggen, Ana Pauker en Sylvia Plath.

Tegelijk analytisch én persoonlijk, scherp én geestig neemt Withuis nadrukkelijk stelling tegen het identiteits- en diversiteitsdenken. Pas als vrouwen zichzelf ontslaan van het streven ‘vrouwelijk’ te zijn, komt hun vrijheid nabij, stelt ze.