PoV

Hoe leer je kritisch kijken naar films, toneelstukken, literatuur, schilderijen of televisieseries?

Het gaat er daarbij niet om welke makers het goed of fout hebben gedaan, wie in het strafhokje moet en wie mag blijven, maar om bewustwording.

Sommige perspectieven die makers innemen, de male gaze bijvoorbeeld, zijn zo diep ingesleten dat ze een automatisme worden. Het is belangrijk dat we ons, als makers en als kijkers, bewust worden van de mechanismen die in werking treden en welke perspectieven zo alomtegenwoordig zijn dat we ze amper nog opmerken.

Natuurlijk, er is zoiets als artistieke vrijheid. Maar er is ook zoiets als bewustzijn en een verantwoordelijkheidsgevoel over de zeggingskracht van wat we maken, en voor wie we dat doen. Die twee hoeven elkaar niet uit te sluiten. Elke maker kiest binnen de tijdsgeest een bepaalde 'lens' en de plek (het onderwerp) waarop de spot wordt gericht, maar kan er dus ook op elk moment voor kiezen een andere lens te nemen of het spotlicht ergens anders op te richten.

Ook de kijker heeft een bepaalde verantwoordelijkheid. De impact die verhalen hebben op de manier waarop we naar onszelf en de wereld kijken valt, met alles wat we daar inmiddels over weten, niet (meer) te onderschatten, dus is het zaak in ieder geval bewust te kijken naar de afzender van het verhaal en het perspectief dat die maker heeft ingenomen.

Op deze pagina vind je voorbeelden van werken die wat ons betreft uitnodigen kritischer te kijken en je eigen perspectief in te nemen.